Nước tăng lực ai uống? Ai kiểm?

0
3438
image_printIn bài viết
Việc mặt hàng nước tăng lực liên tiếp bị phát hiện có chứa độc tố khiến người tiêu dùng không khỏi lo lắng về chất lượng của dòng sản phẩm này.

Thực tế, hầu hết các vụ vi phạm trong thời gian gần đây chỉ được “khui” ra khi có phản ánh, tố cáo của NTD hay báo chí…

Hoa mắt trước rừng nước tăng lực

Thống kê chưa đầy đủ, trên thị trường hiện có khoảng 20 loại nước tăng lực của nhiều nhà sản xuất. Trong số này có loại được xem là cao cấp như Monster Energy giá lên tới 40.000- 50.000đ/lon, nhập khẩu từ Mỹ. Những sản phẩm tên tuổi sản xuất trong nước có Redbull (bò đỏ, bò húc), tăng lực Sting lon, Number 1 hương chanh, hương dâu Samurai, Sting hương dâu tây đỏ…

Ở phân khúc thấp hơn có nước sâm tăng lực H. L., sâm X2 lon… Bên cạnh sản phẩm của một số nhà sản xuất lớn như Red Bull, URC, Tân Hiệp Phát, thị trường nước tăng lực gần đây có sự tham gia của những doanh nghiệp (DN) vốn gắn với các loại nước uống đóng chai, nước khoáng… Chẳng hạn, nước tăng lực Green của Thạch Bích hay hàng loạt các loại nước tăng lực của Bidrico.

Nuoc tang luc ai uong? Ai kiem?
Ảnh: Phùng Huy

Công thức của các loại nước tăng lực trên thị trường khá giống nhau, gồm nước, đường tinh luyện, đường gluco, đường fructo, chất điều chỉnh độ axít, chất tạo ngọt, taurine, caff eine, inositol, vitamin, chất bảo quản, màu thực phẩm, hương tổng hợp có thể là dâu, chanh, cam… Tuy nhiên, tác dụng của chúng đã được các nhà sản xuất thổi phồng quá mức bằng các kênh quảng cáo.

Chẳng hạn loại nước tăng lực sử dụng nguyên liệu ô mai, ngoài chức năng chính được quảng cáo là giúp người uống “khỏe như chúa sơn lâm”, còn được rao có hàng loạt công dụng như ngăn ngừa mệt mỏi, chống lão hóa, giải độc, làm trẻ cơ thể. Hoặc các vitamin và axít amin trong những loại nước tăng lực này có tác dụng bổ sung vi chất cho cơ thể, giúp tăng cường sức khỏe, tăng cường sức đề kháng, đem lại vẻ tươi tắn, tràn đầy sinh lực và khả năng vận động cho người sử dụng, chống mệt mỏi do buồn ngủ, giảm căng thẳng do làm việc quá sức, đặc biệt là người lao động, vận động viên, lái xe… Nhiều sản phẩm đánh vào tâm lý phổ biến hiện nay là sợ thực phẩm bẩn, béo phì, mỡ máu, khiến không ít người dù ng như thức uống hàng ngày.

Khác biệt lớn nhất giữa các sản phẩm tăng lực sản xuất tại Việt Nam với hàng nhập khẩu ở chỗ chỉ định cho người dùng. Một số loại nước tăng lực nhập khẩu từ Mỹ có chỉ định tối đa bốn tiếng đồng hồ dùng một lon, giới hạn ba lon/ngày, không nên dùng cho trẻ em, phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú, hay những người nhạy cảm với chất caffeine. Mặt hàng này không phải là thuốc, không thay thế thuốc chữa bệnh… nhưng các sản phẩm trong nước hầu như phớt lờ điểm này. Đáng lo ngại hơn, nhiều loại nước tăng lực hiện rất được trẻ nhỏ ưa thích.

Nuoc tang luc ai uong? Ai kiem?
Điều đáng lo ngại, nhiều loại nước tăng lực rất được trẻ nhỏ ưa thích

Vì sao tràn lan?

Chỉ với thành phần nguyên liệu là nước cùng một số loại hóa chất công nghiệp, hương liệu, màu thực phẩm, một cơ sở lậu tại Bắc Ninh cách đây vài năm đã sản xuất ra hàng nghìn thùng nước tăng lực StingP, gần giống với nước tăng lực Sting của Pepsi, chỉ trong một tháng. Thực tế này cho thấy, với công thức na ná nhau, bao gồm nước và một số loại hóa chất, hương liệu; cùng thủ tục đăng ký sản xuất dễ dàng, các loại nước tăng lực được sả  xuất tràn lan, với giá bán chẳng cao hơn nước uống đóng chai là mấy.

Tìm hiểu về thủ tục để sản xuất nước tăng lực tại một số đơn vị tư vấn pháp lý, thấy việc cấp phép không có gì khó khăn. Một số cơ sở nước uống đóng chai, có trang thiết bị ở mức khá cũng có thể sản xuất nước tăng lực. Cơ sở vật chất không quá phức tạp, chỉ gồm trang thiết bị, điều kiện về tường, trần, nền, hệ thống thông gió, điện, chất thải, kho bãi, nhà xưởng. Ngoài ra còn có các loại sổ dùng ghi chép lưu mẫu, kiểm tra nguyên liệu đầu vào, theo dõi quá trình chế biến hay quản lý sức khỏe nhân viên.

Nhân viên có chứng chỉ tập huấn về an toàn thực phẩm (ATTP) trong một vài buổi. Sau đó, tiến hành làm hồ sơ xin cấp chứng nhận đủ điều kiện ATTP, đợi đơn vị quản lý ATTP thẩm định là có giấy phép sản xuất… Nhân viên tư vấn của một đơn vị tư vấn pháp lý cho biết, hầu như chỉ khi bị “đối thủ” tố cáo trong sản phẩm có chất này nọ vượt ngưỡng cho phép thì sản phẩm đó mới bị kiểm tra, kiểm soát gắt gao, còn không thì cứ yên tâm mà sản xuất.

Liên quan đến việc kiểm định chất lượng nước tăng lực cũng như nước đóng chai sau khi được cấp phép sản xuất, một chuyên gia trong ngành công nghệ thực phẩm cho rằng, NTD hầu hết phải trông chờ vào… “sự tử tế” của DN. Bởi theo thông tư số 16/2012/TT-BYT, việc kiểm tra định kỳ thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế không được quá hai lần/năm đối với cơ sở sản xuất đã được cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP và giấy chứng nhận GMP, HACCP, ISO 220000 (hay giấy chứng nhận tương đương); không được quá ba lần/năm đối với cơ sở đã được cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp… Việc kiểm tra đột xuất chỉ được tiến hành nếu xảy ra vi phạm về ATTP, sự cố liên quan hay kiểm tra theo đợt cao điểm.

Với tần suất kiểm tra như vậy, rõ ràng, việc phát hiện vi phạm chất lượng sản phẩm (nếu có) phụ thuộc chủ yếu vào khâu kiểm nghiệm sản phẩm định kỳ do DN có trách nhiệm thực hiện. Theo thông tư 48/2015/TT-BYT, trong quá trình kiểm tra ATTP, đoàn kiểm tra sẽ rà soát nội dung này thông qua các hồ sơ, kết quả kiểm nghiệm được DN lưu trữ.

Tuy nhiên, “kịch bản” nào sẽ xảy ra nếu sản phẩm nước đóng chai vi phạm ATTP mà DN cố tình giấu nhẹm? Liệu rằng, khi cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra, hồ sơ kiểm nghiệm định kỳ của những lô hàng vi phạm có còn nguyên vẹn? Trong trường hợp phát hiện vi phạm, các sản phẩm có còn lưu hành trên thị trường hay đã đưa tới tay NTD? Đây là vấn đề nhức nhối mà dư luận đang đặt ra, bởi thực tế trong thời gian qua, việc phát hiện sự cố đối với sản phẩm nước đóng chai phần lớn chỉ được cơ quan chức năng tiến hành điều tra, công bố khi có phản ánh từ NTD và truyền thông. Nếu chỉ nhìn vào nhãn mác của sản phẩm, NTD không thể biết được chính xác sản phẩm mình sử dụng an toàn đến cỡ nào…

Siêu thị ngưng lưu thông trà xanh C2 và nước tăng lực rồng đỏ

Ông Nguyễn Minh Tâm, Giám đốc ngành hàng Thực phẩm khô, đại diện hệ thống Lotte Mart Việt Nam, cho biết Lotte Mart đã rút khỏi kệ hàng và tạm dừng việc lưu hành toàn bộ sản phẩm nước giải khát trà xanh hương chanh C2 và nước tăng lực hương dâu Rồng Đỏ trên toàn hệ thống. Việc này được thực hiện ngay sau khi Bộ Y tế có quyết định yêu cầu tạm ngưng lưu thông ba lô sản phẩm nước trà xanh hương chanh C2 và nước tăng lực hương dâu Rồng Đỏ vì hàm lượng chì vượt quá giới hạn cho phép. Lotte Mart sẽ đợi những kết quả kiểm nghiệm và công bố tiếp theo để có hướng xử lý phù hợp.

Đại diện hệ thống siêu thị Co.op mart cho hay, sau khi rà soát lại tất cả các lô hàng trên toàn hệ thống cho thấy, thời gian qua siêu thị không nhập bất cứ sản phẩm trà xanh hương chanh C2 và nước tăng lực hương dâu Rồng Đỏ nào thuộc các lô hàng bị ngừng lưu thông. Hệ thống siêu thị Big C cũng đã rút toàn bộ sản phẩm C2, Rồng Đỏ thuộc ba lô hàng phải tạm ngưng lưu thông xuống khỏi các kệ hàng. Hiện thời, cả hai hệ thống siêu thị Co.op mart và Big C vẫn tiến hành bán những lô hàng C2, Rồng Đỏ, không nằm trong danh sách công bố của Bộ Y tế.

An Hà

The nguồn http://phunuonline.com.vn